Konut sahibi olmak hepimizin gerçekleşmesini istediği en büyük hayallerden biridir. Biriktirdiğiniz paraları en iyi şekilde değerlendirerek almayı planladığımız o hayalimizdeki ev için en önemli masraf kalemlerinden biri de tapu alım satım kalemidir. Bundan dolayı yazımızda bu konuya dair sizlere detaylı bilgiler aktarmaya çalışacağız. İşte ayrıntılar;
Taşınamaz mal alım satımlarında esas bedel haricinde ödenmesi zorunlu olan birkaç gider de söz konusudur. Varsayalım ki bir ev satın alacaksınız ve bu evin alım satım giderlerinin ne kadar olduğunu merak ediyorsunuz. Gayrimenkul alım satım işlemleri esnasında her iki muhatabın da birtakım belgeler ortaya çıkarması ve ortaya çıkmış olan giderleri bir şekilde ödemesi gerekmektedir. Bu çıkan giderlerin ilk başında döner sermaye kalemleri ve tapu harcı ile beraber KDV gibi bazı giderler gelmektedir.
Satın almayı planladığınız gayrimenkulü eğer bir emlakçı vasıtası ile alıyorsanız hem satan kişinin hem de alan kişinin emlakçıya %2 gibi bir komisyon bedeli ile birlikte KDV ödemesi de yapması gerekmektedir. Emlak komisyon yüzdeliği bazı zamanlarda sözleşmeye tabi tutularak %3 şeklinde bir oranda da belirtilebilmektedir. Alıcı ile satıcı olan kişilerin hazır olarak bulunduğu tapu müdürlüğündeki bu tapu devir işlemi esnasında işleme bağlı gayrimenkul satış değeri üstünden %2 tapu harcı bedelinin de verilmesi gerekmektedir.
‰ 15-20 arasında olan tapu giderinin, satışı olan gayrimenkulün emlak vergisi giderinden az olmaması şartı vardır. Hem alıcı hem satıcı olan kişiler bu giderleri ayrı bir şekilde ödemesi mecburiyetindedirler. Bunların haricinde döner sermayeye ödenmesi zorunluluğu bulunan gider de 128,5 TL ve ek hizmet gideri olan 17,5 TL ile beraber totalde 146 TL’dir. Emlak vergisi ‰2 oranında olup bu oranın da %10’u da “Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı” ismi altında tahsil edilir. Bu bedel, satıcı tarafından satışın yapılmış olduğu yıla ait görünen emlak vergisini öder.
Tapu işlemleri esnasında aynı zamanda satışa bahsi olan konutun geçmiş zamanlara dair vergi borçları da olmuş olabilir. Tüm bu borçların tapu işlemi yapılmadan önce vergi dairelerinden sorgulanması ve kesinlikle ödenmiş olmasına da önem gösterilmelidir. Nedeni şu ki geçmiş zamanlara ait bu borçlar, satış işlemi olmadan önce satan kişiye aittir ve bunun sorumluluğu altındadır. Bu cins borçların ödeme yapıldığını gösteren dekontların daha sonra ortaya çıkması muhtemel hataların ortadan kaldırılabilmesi amacıyla alan kişi tarafından saklanmasında yarar vardır. Satış işlemi yapılmış olan konutun satış zamanındaki fiyat yükselmeleri de gelir vergisine bağlı tutulmaktadır. Bu yükselmelere “Değer Artışı Vergisi” ismi verilmektedir ve tapudaki ederine göre hesaplama yapılmaktadır.
Uyarı: Döner sermayeye verilmekte olan tutar, satın alınmış olan gayrimenkul ipotekli bir şekilde banka kredisi ile alınıyor ise iki defa ödenmesi yapılmaktadır.
